نگاهی به عناصر داستانی در هفت پیکر نظامی

نویسنده

  • محمد حسین محمدی استادیار زبان و ادب فارسی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی ـ قزوین
چکیده مقاله:

درباره‌ی نظامی، اگرچه بسیار سخن گفته شده است و اثر گران‌قدر وی، هفت پیکر، بارها از دیدگاه‌های متعدد و گوناگون اعم از محتوایی و غنایی و ساختاری کاویده شده است؛ اما، این اثر ارزشمند به ویژه بخش هفت گنبد آن کمتر بر اساس ساختار داستانی آن تحلیل شده و عناصر داستانی این اثر شناسانده شده است. از این رو بررسی این اثر با شیوه‌ای توصیفی ـ تحلیلی می‌تواند ساختار اندیشگانی نظامی را در پردازش قصه‌های زیبای هفت گنبد و آگاهی ناخودآگاه وی را بر برخی از شاخص‌های داستان‌های امروزین ـ چنان که خواهد آمد ـ نمایان سازد. تحلیل ساختار دو عناصر داستانی قصه‌ها و داستان‌های پیشین به خوانندگان کمک می‌کند تا با قصه‌ها و وقایع داستانی آگاهانه ارتباط برقرار کنند و پیام‌های داستانی را بهتر دریابند. در این مقاله، اساس کار و بررسی ادبیات بر مبنای تصحیح استاد دستگردی صورت پذیرفته است و شماره ابیات آمده در متن با تصحیح ایشان برابری می‌نماید. در این بررسی هر یک از قصه‌های هفت گنبد از ابعاد مختلف عناصر داستانی تحلیل شده و برای هر یکی از آنها شواهدی در خور، از ابیات هفت گنبد آورده شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نگاهی به عناصر زیبایی شناسانه هفت پیکر نظامی

هفت‌پیکر یکی از زیباترین منظومه‌های غنایی فارسی است که از دیرباز مورد توجّه و تقلید شاعران قرار داشته است. نظامی، سرایندۀ این منظومه، مانند افلاطون و نوافلاطونیان، زیبایی راستین را مفهومی آسمانی و معنوی می‌داند. این شاعر زیبایی شعر را نیز در معنای والا و متعالی آن جست‌جو می‌کند و به زیبایی لفظی شعر وزنی نمی‌نهد. اما میان این گفتۀ نظامی با آن‌چه از اشعار وی دریافت می‌شود، دوگانگی آشکاری وجود دارد...

متن کامل

بررسی عناصر داستانی در هفت پیکر نظامی

در این پایان نامه کوشش شده است، اثر زیبا و ماندگار نظامی گنجوی مورد بررسی قرار گیرد و عناصر مختلف داستان همچون شخصیت پردازی، موضوع، زمان و مکان و مضمون و ... مورد توجه و بررسی دقیق قرار گیرد. در این مجموعه عناصر داستانی متناسب با کتاب های معتبر مربوطه تعریف و ارائه گردیده است و بعد هر کدام از این عناصر به صورت مجزا در هفت پیکر مورد بررسی قرار گرفته است.

15 صفحه اول

بن‌مایه‌های عرفان گنوسی در داستانی از هفت پیکر نظامی

هفت‌پیکر نظامی اثری رمزی و نمادین است که تمام اجزای آن از ساختاری واحد و منسجم برخوردار است. این اثر علاوه بر نشان دادن قدرت داستان‌سرایی نظامی، نشانه‌های آشنایی نظامی با میراث غنی ادبی، فرهنگی و عرفانی بازمانده ازادوار پیشین را در بر دارد. بخشی از این میراث متعلق به اندیشه‌های گنوسی و مانوی و نیز حکمت هرمسی است. هدف این مقاله نشان دادن ردپای این اندیشه‌ها در یکی از داستان‌های هفت‌پیکر است. در ...

متن کامل

عناصر کهن الگویی معراج پیامبر در هفت پیکر نظامی

در این مقاله، گزارش نظامی از معراج حضرت پیامبر(ص) با نظریة تک اسطورة کمپبل سنجیده شده است. بر پایة این نظریه، قهرمانانِ همة سفرهای تمثیلی، مراحل یکسانی را پشتِ سر می­گذارند و با عزیمت از سرزمین خویش، گذر از مرحلة تشرف و رسیدن، به سرزمینی که در آن به سر می­برده­اند بازمی­گردند تا رسالت خویش را به پایان برند. پیامبر نیز در این سفر روحانی، نخست از فضای عالم امکان عزیمت می­کند و در ماورای ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 2  شماره 6

صفحات  171- 187

تاریخ انتشار 2011-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023